Türkiye’de Göze Çarpan Fintekler
Banka – Fintek işbirlikleri ile ilgili Finagotech Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Apaydın ile birlikte kaleme aldığımız yazı dizisinin ilk bölümünde işbirliği stratejileri ve sinerji noktaları üzerine, ikinci bölümünde ise dünyada dikkat çeken 15 fintek ve bu finteklerin bankalarla işbirliklerini incelemiştik. Yazımızın bu bölümünde ise Türkiye’de göze çarpan fintekleri inceleyeceğiz.
Türkiye’de Fintek deyince öncelikle akla ödeme kuruluşları ve elektronik para şirketleri geliyor ancak Fintek kavramı bu firmalarla sınırlı değil tabi ki. Kısa bir liste oluşturacak olursak;
- Colendi
Colendi kendini merkezi olmayan kredi skorlama ve mikrokredi platformu olarak nitelendiriyor. Kredi skorlama Türkiye’de de son yıllarda önemi artan, finansal okur yazarlık ile doğrudan ilintili bir konu. Kredi skorlama için Türkiye’de halihazırda 1995 yılından beri hizmet veren Kredi Kayıt Bürosu (KKB) var ancak Colendi finansal kayıtlardan oluşan bu skorlamadan farklı olarak bir skorlama hizmeti sunuyor. Bu hizmeti ile dünyada son derece popüler olan banka ile çalışmayan kişilerin skorlanması noktasındaki açığı kapatıyor. Peki bunu nasıl yapıyor?
Kredi skoru esasında kişinin ödeme alışkanlığını gösteren bir skordur. KKB de Türkiye’deki finansal kurumlardan almış olduğu kredi/ kredi kartı ödemeleri gibi finansal hareketlerden kişinin ödeme alışkanlığını/yatkınlığını skorluyor. Colendi ise banka ile çalışmadığı için herhangi bir kredi hareketi olmayan, kredi kartı kullanmayan kişilerin elektrik ve telefon faturası ödemelerinden hareketle benzer bir mantıkta skor üretiyor.
Yukarıda örneğini verdiğimiz finteklerden Esusu da benzer bir alanda çalışıyor. Kişilerin ev kirası ödemelerinin de kredi skoruna eklenmesini sağlayan bir hizmet veriyor. Bu noktada mesela ev kiralarının ödenmesi Colendi ya da KKB tarafından skorlarına dahil edilse kesinlikle faydalı olacaktır.
- Birleşik Ödeme
Firma, Türkiye’deki ilk elektronik para şirketlerinden olmanın yanı sıra kendini FaaS (Fintech as a Service) hizmeti de veren bir platform sağlayıcı olarak konumlandırıyor. Birleşik Ödeme aynı zamanda banka ortaklığı olan ilk e-para şirketi. (2019 yılında Fibabanka’nın kurumsal girişim sermaye şirketi Finberg, Birleşik Ödeme’ye yatırım yaptı. 2021 yılında da Oyak Portföy yaptığı yatırım ile şirketin hisselerinin %80’ine sahip oldu.)
Birleşik Ödeme kurumlara kendilerine özel ön ödemeli fiziksel/sanal kartlarını oluşturma imkanı veriyor.
Paysend, Transferwise, Remitly, Azimo gibi uluslararası para transferi yapan fintekler Türkiye’ye para gönderiminde Birleşik Ödeme’nin sağladığı FaaS platformu altyapısını kullanıyor.
Birleşik Ödeme’nin bir diğer hizmeti de online akıllı kasa çözümü olarak nitelendirilen PaySafe. PaySafe kullanan perakende, kargo, akaryakıt gibi nakit paranın fazlaca döndüğü sektörlerdeki iş ortakları, şubelerindeki nakit paralarını anında ilgili banka hesaplarına geçirebiliyor. Bunu yaparken de paralarına 7/24, gün ve saat bağımsız ulaşabiliyor. Paranın şubelerden toplanmasındaki işlemlerin ve kasayla ilgili operasyonel maliyetlerin tümü Birleşik Ödeme tarafından karşılanıyor.
- İnfina
İnfina, 1995 yılında Türkiye’de henüz Fintek kavramı kullanılmazken finansal kurumlardan bağımsız olarak kurulmuş bir Fintek. Sermaye piyasaları gibi o dönem için son derece niş bir alanda ürün çıkaran İnfina, bugün pek çok firmanın fon operasyon, portföy yönetim, saklama platformu ihtiyacını karşılamaktadır. Bunun yanı sıra sermaye piyasalarında aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri ve yatırım kuruluşlarının yurtiçi ve yurtdışı organize piyasalara, farklı kurumların emir yönetim sistemlerine ve Takasbank Türkiye Elektronik Fon Alım Satım Platformu’na (TEFAS) doğrudan bağlandığı hızlı ve etkin bir emir yönetim sistemi de sağlamaktadır. İnfina, sermaye piyasalarındaki ürünleri ile pek çok aracı kurum, varlık yönetim şirketi, banka ile çalışmakta ve bu alanda pazar lideri konumundadır.
- Kredim (ParamKredi)
Param tarafından 2021 yılı sonlarında lansmanı yapılan Kredim uygulamasına, son yıllarda Avrupa’da ödeme sistemleri alanında moda olan Şimdi Al Sonra Öde (BNPL) akımının Türkiye’deki temsilcisi diyebiliriz. Her ne kadar bu kavram taksitli kredi kartı kullanımında çığır açan Türk tüketicisi için yeni sayılmasa da Kredim, kredi kartı olmayan finansal tüketiciler için de anlaşmalı e-ticaret siteleri üzerinden hızlı kredi kullandırabiliyor ve bunu ilgili e-ticaret sitenizi terk etmeden çok hızlı bir şekilde sonuçlandırmanızı sağlıyor. Ödemeler de yine aynı şekilde kredi kartı olmadan da Param’ın vereceği ParamKart ile herhangi bir ATM’den yapılabiliyor.
- Craftgate
CraftGate, bulut tabanlı ödeme geçidi ile işletmelere ait tüm bankaların Sanal POS’larını, birçok ödeme ve e-para kuruluşunun tek merkezden yönetme imkanı sağlıyor. Kart saklama, tek tıkla ödeme, pazaryeri çözümü, kapalı devre cüzdan, ödeme formu, ortak ödeme sayfası, link ve QR kod ile ödeme, akıllı ve dinamik ödeme yönlendirme, gelişmiş üye işyeri kontrol paneli ile iş ortağının finansal anlamda ihtiyaç duyabileceği tüm ihtiyaçlar karşılanıyor.
- EticSoft / SanalPosPro
EticSoft, Craftgate benzeri bir altyapı ile kurumların kolaylıkla mobil ve sanal pos kurabilmelerine imkan veriyor. EticSoft’un SanalPosPro ürünü ise özellikle e-ticaret sektöründe açık kaynak kodlu WooCommerce, Prestashop, OpenCart kullanıcılarının Türkiye’deki 20 banka ve pek çok ödeme kuruluşu, e-para şirketi ile çok hızlı bir şekilde entegre olmasını sağlıyor.
- FigoPara
FigoPara, tedarikçi finansmanı alanında Türkiye’de 14 banka ile aylık 10,000+ tedarikçiye hizmet veren, Türkiye ve dünyadan yatırım almış önemli bir Fintek.
Finago, müşterilerine kolay finansman ve tedarikçi finansmanı olmak üzere iki ana çözüm sunuyor.
İşletmeler için en büyük sorunların başında nakit akışının düzensizliği gelir. Figopara sunduğu çözümler ile bu sorunu ortadan kaldırmayı vaadediyor. Her iki çözümde de vadeli e-fatura alacakları vadesinden önce nakite çevrilerek işletmenin en zor zamanlarda dahi nakit akışını düzenleyebilmesi sağlanıyor.
- Finartz
Finartz bir yazılım firması olarak yola çıkıp bugün Fintek alanında white-label ürünler geliştiren bir fintek olarak öne çıkıyor. Özellikle ödeme sistemleri tarafında güvenli ödeme alt yapıları doğrulama, e-para / ödeme kuruluşu altyapıları sunmanın yanı sıra özelikle kapalı/açık devre dijital cüzdan hizmeti ile göze çarpıyor. Bu hizmeti WaaS (Wallet as a Service) olarak adlandıran Finartz, bu hizmet ile özellikle e-para şirketi kurmadan müşterilerine dijital cüzdan hizmeti sunmak isteyen firmalara çözüm sunuyor.
Dijital cüzdanlar açık ve kapalı devre olmak üzere ikiye ayrılıyor. Açık devre dijital cüzdanlar, kapalı devre cüzdanlara göre ek olarak havale/eft ile hesaba para yatırma/çekme, kişilerarası para transferi, kart basımı ve müşteriyi tanıma özelliklerini barındırıyor. Açık devre dijital cüzdan olmak sunabilmek için elektronik para şirketi kurma zorunluluğu var. WaaS hizmetinden faydalanan firmalar ise Finartz’ın e-para lisansını kullandıkları için ayrıca bir e-para lisansına ihtiyaç duymuyor.
Yazının dördüncü bölümü için tıklayın