Bankalar ile Finteklerin İşbirliklerinde Yol Haritası
Banka – Fintek işbirlikleri ile ilgili Finagotech Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Apaydın ile birlikte kaleme aldığımız yazı dizisinin ilk bölümünde işbirliği stratejileri ve sinerji noktaları üzerine, ikinci bölümünde ise dünyada dikkat çeken 15 fintek ve bu finteklerin bankalarla işbirliklerini , üçüncü bölümünde ise Türkiye’de göze çarpan fintekleri incelemiştik. Yazı dizimizin bu son bölümünde ise bankalar ile fintekler arasında olası işbirliklerini ve yol haritasını çıkarmaya çalıştık.
1 Mayıs 2021’de yürürlüğe giren Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin yönetmelik bankalar ile finteklerin iş birliği noktasında güzel örnekler ortaya çıkardı. Video görüşme, çipli kimlik kartı üzerinden yapılan müşteri doğrulaması ve elektronik ortamda sözleşme yapılabilmesi noktasında bankaların büyük bir kısmı ArkSigner, Enqura, VeriPark, CCR, Techsign, ScSoft, Identify gibi fintekler ile iş birliğine gitti.
1 Ocak 2022 itibariyle yürürlüğe giren Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı hakkında yönetmelik bankalar ile fintek işbirliklerini daha da artıracaktır.
Bankalar sadece finteklerden ürün ya da hizmet alarak değil aynı zamanda finteklerle kendi imkanlarını paylaşarak da ciddi işbirliklerine imza atabilir. Bu bağlamda neler yapılabilir kısaca bakacak olursak, Bankaların :
- açık bankacılık uygulamaları kapsamında APİ’lerle tüm servislerini finteklere açması, yani Servis Modeli Bankacılığı (Bugün piyasada Bakiyem, Paratic, Kayaport gibi finteklerin sunduğu bütün banka hesaplarının tek bir hesap altında görüntülenebilmesi buna basit bir örnek olacaktır. Ayrıca, FAST ve KOLAS gibi uygulamaların açılması da örnek olarak gösterilebilir.)
- MasterCard, Visa, Troy vb… sertifikasyonu sonrası BIN’lerini Finteklere kullandırması durumunda Fintek MasterCard, Visa, Troy vb… sertifikasyonlarına girmeden ön ödemeli kart basarak müşterilerine kullandırabilir. Böylelikle bu kartlar tüm ATM’lerde rahatlıkla kullanılabilecektir.
- Finteklere kendi Sanal POS, Fiziki POS’larını sunması. (Tam tersi bir durum da geçerli. Fintekler de kendi Sanal ve Fiziki POS’unu Bankaların kullanımına sunabilir. )
- Finteklere PF (Payment Facilitator) alt yapısını sunması.
- Finteklere Mobil Bankacılık ve İnternet Bankacılığı ürünlerini sunması
- Hazine departmanları üzerinden Finteklere avantajlı döviz kuru vermesi, diğer döviz türev ürünleri (spot, forward, swap, opsiyon) sunmaları,
Bankaların “white label” olarak FX hazine platformlarını Fintekler’in kullanımına sunması
- Finteklere cari hesap hizmeti vermesi ve Türk Lirası ve Yabancı Para koruma hesabı hizmeti vermesi,
- Finteklerin Türk Lirası ve Yabancı Para nakdi ve Gayri-nakdi kredi ve diğer finansal ihtiyaçlarını karşılaması
- Finteklerin fon ihtiyacını karşılamak için sukuk ve diğer sermaye piyasası araçları ihraç etmesi
- Finteklerin Yurtdiçi ve Yurtdışı gelen ve giden SWIFT’li ödemelerine aracılık etmesi
- Finteklerin TL ve Yabancı Para efektif ihtiyaçlarının karşılaması gibi uzunca bir liste hazırlayabiliriz.
Elbette ilgili Banka ve Fintek’in sahip olduğu dinamikler ve iş modeli/ürün gamı da işbirliğinin yönünü etkileyecektir. Banka ve Finteklerin işbirliğinde başarıyı yakalayabilmek için her iki tarafta da yeterli bir organizasyon yapısına sahip olması, en üst seviyede yönetim takımının bu yönde bir iradesinin olması, hem Bankaların hem de Finteklerin resmi vizyon ve stratejilernde bu işbirliklerine yer verilmesi gerekmektedir. Ayrıca işbirliklerine yönelik hem Bankalarda hem de Finteklerde bir ekibin varlığı da son derece önemlidir. Diğer taraftan her iki kurumda da işbirliğine inanan, destekleyen ve işbirliğinden sinerji yaratılacağına inanan bir kültürün de oluşturulması önem kazanıyor.