Dünyada Dikkat Çeken Banka-Fintek İş Birlikleri
Banka – Fintek işbirlikleri ile ilgili Finagotech Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Apaydın ile birlikte kaleme aldığımız yazı dizisinin ilk bölümünde işbirliği stratejileri ve sinerji noktaları üzerine yazmıştık. İkinci bölümünde ise dünyada dikkat çeken 15 fintek ve bu finteklerin bankalarla işbirliklerini inceledik. Burada incelediğimiz finteklerden çok daha fazla bilinenler var ancak tekrara düşmek istemediğimizden biraz daha farklı fintekleri mercek altına alarak benzer örnekler Türkiye’de olabilir mi üstüne fikir yürütelim istedik.
1) Zelle
Zelle, bugün Türkiye’de Kolay Adresleme Sistemi’ne (Kolas) benzer hizmeti Amerika’da veren bir Fintek olarak, Wells Fargo, Bank of America, Capital One, City, Bank of West, JP Morgan Chase gibi büyük Bankalar dahil pek çok Banka ile çalışıyor.
Zelle, Amerika’da Banka hesabı olan herkesin e-posta adresi ya da cep telefonu numarasını kullanarak para gönderebilmesini sağlıyor. 2020’nin ilk çeyreğinde Bank of America müşterileri 102 milyon işlemde 27 milyar dolar tutarında para gönderimini Zelle üzerinden yaptı.
2) Flux & Receipt Hero
Flux, 2016 yılında yeni nesil Bankacılık yapan Revolut’un eski çalışanları tarafından kurulan bir Fintek. Flux, genel olarak Açık Bankacılık altyapısını kullanarak, işlem esnasında POS üzerinden iletilen ayrıntılı veri seti ile kredi kartı ekstresinde ya da mobil bankacılık uygulamalarında görünen sınırlı harcama bilgileri arasındaki boşluğu kapatıyor. Flux sağlamış olduğu bu yetkinlik ile özellikle sadakat programları için çok daha derinlemesine analiz imkanı sağlıyor. Flux, aynı zamanda kağıt fatura kullanımının da önüne geçen dijital fatura hizmeti veriyor.
İngiltere’nin en büyük Bankalarından Barclays Bank, Flux ile iş birliğine gitmenin bir adım ötesine geçerek Flux’a ortak da oldu. Bu ortaklık sonrasında, Barclays kartları ile belirli mağazalardan yapılan alışveriş sonrası fiş/ fatura detayları mobil uygulama içinden otomatik olarak görüntülenebiliyor. Ekstra bir kağıt fatura basılmıyor. Bu sayede kâğıt kullanımının da önüne geçilmiş oluyor ki özellikle iklim değişikliği, kaynakların verimli kullanılması noktasında bu uygulama son derece yerinde bir uygulama.
Kağıt fatura basılmamasının yanı sıra yapılmış olan harcama kredi kartı ekstresinde ya da dönem içi hareketlerde üzerine tıklandığında tüm detayları ile birlikte görüntülenebiliyor.
Flux’un benzeri hizmeti İskandinav ülkelerinde veren ReceiptHero şirketi de bölgenin en büyük Bankası Nordea Bank ile iş birliğine gitti. Nordea’nın Finlandiya’da kullanılan dijital cüzdanı ReceiptHero ile entegre çalışmaya başladı. Böylelikle, ReceiptHero’ya üye iş yerlerinden Nordea banka kartı ile yapılan alışveriş fişleri otomatik olarak uygulama üzerinden görüntülenebilecek ki tıpkı Flux örneğinde olduğu gibi kağıt fiş basılmadığı için kağıt israfının da önüne geçilmiş olacak.
3) Esusu
Esusu, Amerika’da çok önemli olan kredi skoruna yönelik alternatif girdi sağlayan bir Fintek. Kira ödemelerini Amerika’daki üç kredi bürosu ile paylaşarak, kiracıların kredi skorlarının oluşmasına katkı sağlıyor.
Goldman Sachs da yakın zamanda Esusu adlı Fintek girişimi ile ortaklaşa çalışmaya başladı. Goldman Sachs, bu iş birliğini sürdürülebilir ekonomik büyüme için önemli bir kilometre taşı olarak görüyor. Bu işbirliği ile Goldman Sachs’ın ülke çapındaki gayrimenkullerinde oturan kiracılar kira ödemelerinin kredi bürolarına bildirilmesinden yararlanarak, kredi skorlarına katkı sağlayabiliyor.
4) Extend
Extend, kurumsal kredi kartı sahiplerinin çalışanlarına sanal kredi kartı verilmesini sağlayan bir mobil uygulama. Bu uygulama üzerinden oluşturulan sanal kredi kartları üzerinden anlık olarak yapılan harcamalar kontrol edilebiliyor, otomatik olarak mutabakat sağlanabiliyor.
Extend bugün City National Bank, Bank of the West, BNP Paribas, Pacific Western Bank, SVB gibi Bankalarla çalışıyor. Dolayısıyla bu Bankalardan kredi kartı olan kurumsal müşteriler, çalışanlarına hızlı bir şekilde tamamen kendi kontrollerinde olan sanal kartlar verebiliyorlar.
5) The Climate Service
The Climate Service tam olarak bir Fintek sayılmasa da özellikle Wells Fargo’nun girişim hızlandırma programına kabul alması ile dikkatleri üzerine çeken bir girişim olmuştu.
The Climate Service finansal kurumların iklim değişikliğiyle ilgili riskleri ve fırsatları izlemesine, ölçmesine ve yönetmesine yardımcı oluyor. Wells Fargo, The Climate Service ile işbirliğine giderek iklim değişikliği ile ilgili çalışmalar konusunda farkındalıklarının olduğunu göstermiş oluyor.
6) OpenInvest
OpenInvest, üyelik sırasında size sorduğu bir kaç soru ile önemsediğiniz şeylerin,değerleri belirleyerek, bu değerlerinize uygun yatırım araçlarını öneren bir fintek. Örneğin fosil yakıtlar dünyaya zarar veriyor şeklinde bir değer anlayışınız varsa bu alandaki şirketlerin hisselerini size önermiyor.
J.P. Morgan, Temmuz 2021’de OpenInvest’i satın aldığını duyurdu.
J.P. Morgan Varlık Yönetimi CEO’su Mary Callahan Erdoes “Müşterilerimiz, portföylerinin çevresel, sosyal ve yönetişim etkisini anlamaya ve bu bilgileri hedeflerine daha uygun yatırım kararları vermek için kullanmaya giderek daha fazla odaklanıyor” şeklinde yaptığı açıklamasıyla da bu satın almadaki motivasyonlarını açıklamış oldu.
Çevreye ve topluma duyarlı olmak artık giderek önem kazanan bir kavram. Sadece doğaya ya da iklim değişikliğine değil, benzer şekilde cinsiyet eşitliği, cinsiyetler arası ücret farkı, doğum izni gibi konular da yatırım kararlarında önem verilen kriterler arasında yer alıyor. Open Invest bunu değer odaklı yatırım kararı olarak nitelendiriyor.
J.P. Morgan bu satın almayla birlikte hem müşterilerinin deneyimini artırmayı hem hassasiyetlerine özen göstermeyi hem de bu konularda hassas olan potansiyel müşterilere ulaşmayı hedefliyor.
7) Blend
Blend, müşteri merkezli bankacılık mottosuyla yola çıkmış bir fintek. Tamamen dijital süreçleri ile Banka müşterilerinin çok daha sade ve hızlı bir şekilde mortgage kredisi alabilmelerini sağlıyor.
Blend, Amerika’da Wells Fargo, BMO, USBank, Republic Bank, Bank of Montreal, American Federal Mortgage, Navy Federal Credit Union gibi banka ve kredi kuruluşları ile çalışıyor.
Republic Bank ile 2020 yılında ortak çalışmaları sonucu, banka, çalışan sayısını artırmadan kredi üretimini 2 katına çıkardığını duyurmuştu.
8) AxiaMed
AxiaMed 2015 yılında Almanya’da kurulmuş sağlık sektörü özelinde uçtan uca ödeme hizmetleri veren bir fintek girişimi. Nisan 2021’de Bank of Amerika (BoA) AxiaMed’i satın alarak özellikle sağlık sektöründeki müşterilerine ve hastalarına kapsamlı bir ödeme çözümleri yelpazesi sunmuş oldu.
9) Minna / Billshark
Minna dijital abonelik yönetimi üzerine odaklanan bir fintek girişimi. Aboneliklere kredi kartları ile yapılan otomatik ödemeleri takip etmediğimiz ya da edemediğimiz için de her sene cebimizden ne çıktığını tam olarak bilemeyiz. Minna işte bu noktada devreye giriyor. Minna iş birliği yaptığı Banka müşterilerine aboneliklerini yönetebilme, değiştirebilme hatta iptal edebilme imkanı sunuyor.
Avrupa’da ING, DanskeBank, Sparebank, Swedbank ile çalışıyor.
Bu iş birliği Bankalar için de özellikle operasyonel maliyetlerin azaltılması noktasında anlam kazanıyor. Her bir abonelik şikayeti için çağrı merkezine yapılan çağrılar bu işbirliği sonrasında ciddi oranda düşüş gösteriyor.
Minna’nın verdiği hizmetin benzerini Amerika’da da Billshark adlı Fintek veriyor. Billshark Açık Bankacılık verisini kullanarak, doğrudan kullanıcılara aboneliklerini yönetebilecekleri hatta iptal edebilecekleri, paketi düşürüp yükseltebilecekleri bir hizmeti de belirli bir ücret karşılığında sağlıyor.
10) BreachIQ (Breach Clearity)
Breach Clearity, veri sızıntısına odaklanmış bir Fintek. Firma, kamuya açık olarak bildirilen bir veri ihlalinin ciddiyetine ve risklerine göre bir ihlal puanı belirlemek için 1300’den fazla veri noktasını analiz ederek bir bireyin kişisel bilgilerini içeren çoklu ihlallerin potansiyel etkisini ortaya çıkarıyor. Her ihlal için bir puan hesaplıyor ve tüketicilere ne yapmaları gerektiği konusunda önerilerde bulunuyor. Mart 2021’de Sontiq tarafından satın alınması sonrası BreachIQ markasıyla hizmet vermeye devam etti. BreachIQ birlikte çalıştığı bankaların dijital platformlarına kendi hizmetini de entegre ederek, ilgili Bankaların müşterilerinin bu kimlik koruma hizmetinden faydalanmasını sağlıyor. Bu sayede müşterilerin Bankaya olan güvenleri bir seviye daha artmış oluyor.
11) GreenSky
Greensky, 2006 yılında Amerika’da kurulmuş Avrupa’da son zamanlarda popüler olmuş Şimdi Al Sonra Öde (BNPL) uygulamasının öncülerinden olan bir Fintek. Greensky aynı zamanda ev kredilerinde Amerika’nın en büyük Fintekleri arasında yer alıyor. Aynı zamanda sağladığı platform üzerinden tüketicilere online mikro kredi kullandırımı da yapan GreenSky, Eylül 2021’de Goldman Sachs tarafından satın alındı.
12) Crowdz
Crowdz, 2014 yılında KOBİ’lerin nakit akışlarını iyileştirme amacıyla kurulmuş blokzincir tabanlı bir Fintek. Sağladığı platform ile şirketlerin faturaları otomatik olarak dijitalleştirmesine, fatura ödeme tahsilatlarını hızlandırmasına, nakit dönüşüm döngüsünü hızlandırmasına ve otomatik olarak muhasebeleştirmesine olanak tanıyan yerleşik bir B2B ödeme ağ geçidi sağlıyor. 2018 yılında Barclays’in girişim hızlandırma programına da katılmış olan Crowdz, 2019 yılında da aynı bankadan yatırım aldı.
13)Younited Credit
Paris merkezli yapay zekaya dayalı bir yaklaşımla kredi süreçlerini hızlandıran ve online olarak kredi veren bir fintek olan Younited Credit, Temmuz 2021’de Goldman Sachs ve Bridgepoint ortaklığından 170 milyon dolar yatırım almayı başardı. Açık Bankacılık verilerini kullanan Younited Credit, N26, Lydia, Orange Bank gibi banka ve neobankalara kredi ürünleri sunuyor.
14) Even Financial
Even Financial, New York merkezli 2014 yılında kurulmuş B2B çalışan bir Fintek. Finansal tüketicilere karşılaştırmalı kredi/kredi kartı/sigorta arama imkanı veren bir pazar yeri/arama motoru olarak çalışan Even Financial, Amerika’da Citi Group, Goldman Sachs, American Express gibi finans devlerinden yatırım aldı.
15) Iwoca
Iwoca, Londra merkezli küçük işletmeler için kredi finansman hizmeti sunan bir Fintek. Kısa vadeli nakit akışını düzenlemekten, hisse senedi fırsatlarına yatırım yapmaya kadar çeşitli amaçlar için işletmelere finansman sunuyor.
Tide, FidorBank, Royal Bank of Scotland gibi Bankalar Iwoca ile çalışıyor. Küçük işletlemelere 24 saat gibi bir süre zarfında kredi sunabilen Iwoca, bu teknoloji ve dijitale aktarılmış süreçlerini birlikte çalıştığı Bankalar ile de paylaşıyor.
Yazının üçüncü bölümü için tıklayın.